Op vrijdag 23 februari, net voordat ik naar mijn werk vertrek, verneem ik van mijn vriendin uit het zuiden dat ze niet naar New Delhi zal kunnen komen wegens een sterfgeval in de familie. Ik begrijp haar beslissing maar mijn lichaam gaat in stressmodus. Hoe kan ik het maken om te vertrekken zonder gereserveerde slaapplaats? Het hotel dat ze op het oog had, was enkel toegankelijk voor Indische burgers en vermits India geen dubbele nationaliteiten aanvaardt, kon ik dus niet alleen in dat hotel overnachten.

Ik vertrek naar mijn werk met heel veel ongerustheid. Ik voel dat het lesgeven de aandacht even afleidt, maar wanneer ik ’s middags thuiskom begin ik als een kip zonder kop te zoeken naar een plek om te overnachten. Ondertussen heb ik met verschillende Indiërs contact maar geen enkele geeft me een concreet idee over de veiligheid van de omgeving en over de kwaliteit van het hotel/guesthouse. Ik reserveer dan maar een B&B, op het goed vallen uit. Dat geeft me innerlijke rust.

Ik sta erop om met mijn gezin nog even samen iets te gaan eten. We genieten met z’n allen van dit moment. Ik eet nog eens een typisch Belgisch gerecht want de komende 2 weken ga ik smullen van mijn favoriete Indische keuken.

Op zaterdagmorgen ben ik vroeg uit de veren, ik geniet nog van een heerlijke warme douche en ben netjes op tijd klaar. We komen een uurtje te vroeg aan op de luchthaven van Zaventem. Op dat moment belt een Indische kennis me op. Mijn B&B ligt in een onveilige buurt en hij heeft een beter hotel voor mij gevonden. Oef!!! Ik bedank hem 1000x. De check-in, de security-controle en de boarding verlopen tot nu toe zonder problemen. Ik hoop dat er deze keer geen bagageproblemen zijn zoals tijdens de 2 vorige reizen.

Op het moment dat ik effectief plaatsneem in het vliegtuig richting Helsinki, wellen mijn tranen op. Mijn lichaam wordt zoals gewoonlijk over en weer geslingerd: de drang om te vertrekken en mij te herbronnen is groot, maar de pijn om mijn lieve schatten achter te laten is dat evenzeer. Mijn maag krimpt samen, maar ik verman me en kijk uit het raam. Daar zie ik enkele flauwe zonnestralen op de controletoren van de luchthaven vallen. Een mooi beeld dat mijn binnenste verwarmt.

Onderweg schrijf ik aan mijn dagboek en op de vlucht naar India word ik als echte Indische behandeld. Ik krijg zelfs geen immigratieformulier want dit is gereserveerd voor (blanke) Europeanen. We landen een half uurtje te laat in New Delhi, om 6.30u plaatselijke tijd. Mijn lichaam is moe maar krijgt een boost van zodra ik voet aan de grond zet. Dit proces ken ik, het lijkt op een stroomstoot die me helemaal oplaadt. Ik stap dapper door, en neem de weg zonder de rolband. Aan de immigratiedienst is er serieus geïnvesteerd naar Indische normen. Er staan tafels met de immigratieformulieren én balpennen. Ik ben verbaasd om dit zo netjes gepresenteerd te zien. Voordien moest je de blaadjes gaan zoeken. Maar de euforie ebt gedeeltelijk weg als ik ontdek dat de balpennen niet werken. Ik neem dat maar mijn eigen pen en vul het formulier in. De wachttijd aan de immigratiedesk is voor een keertje 0 seconden, dat heb ik nog nooit meegemaakt. Voordat ik het weet sta ik gepakt en gezakt mijn prepaid taxi te regelen. Een handige manier om de luchthaven te verlaten.

Verderop staat de chauffeur op me te wachten maar het is alweer even spannend, want het adres is blijkbaar onvindbaar. Na heel wat over en weer getelefoneer met mijn kennis, de hoteluitbater en de chauffeur stap ik uiteindelijk uit aan het Fabhotel. Deze driesterren-keten biedt betaalbare overnachtingen aan. Qua hygiëne en uitrusting is het hier best in orde.

Ik slaap enkele uurtjes bij en trek er in de namiddag op uit: mijn Indisch telefoonnummer herladen, voor de eerste keer iets alleen gaan eten, en met de tuktuk naar het centrum van New Delhi trekken. Het uitzoeken vraagt wat begeleiding van lieve mensen rondom mij, maar het heeft geleid tot een fijne dag waar ik uiteindelijk besef dat ik tot meer in staat ben dan ik dacht. In mijn herkomstland voelde ik me vaak het kleine kind, nu groeit mijn innerlijk kind eindelijk op en kan ik mezelf toelaten om in mijn eigen (volwassen) schoenen te gaan staan.

Ik sluit de dag af met een heerlijk moment in het gezelschap van Tine, een mede-geadopteerde en we keuvelen over onze vele avonturen in het Indiase subcontinent. Ik voel me welkom, ik voel me omringd, ik durf te informeren, ik durf actie te ondernemen. Kortom, India ligt een beetje meer aan mijn voeten. Ik ben (goed) onderweg.

November is de adoptiemaand van het jaar. Maar waar komt dat idee precies vandaan?

Zoals verschillende invloeden die van over zee hier komen aanwaaien is ook de Adoption Awareness Month een idee dat in Amerika is ontstaan. Aanvankelijk is dit idee gelanceerd om adoptie te promoten. In 1976 kondigde de gouverneur (van Massachussets) Michael Dukakis de allereerste adoptieweek aan. President Ronald Reagon ondersteunde voor het eerst in 1984 een adoptieweek.  President Clinton doopte deze om tot een volledige Adoptiemaand in 1995. Adoptie kan mooi zijn, maar er mag ook stilgestaan worden bij de volgende feiten of kanttekeningen.

• Er zijn 6x meer geadopteerden die uit te leven stappen dan niet geadopteerden
• De identiteitscrisis van een geadopteerde kan jarenlang aanslepen omdat het begin van zijn leven vaak een raadsel is
• Volgens de Amerikaanse website zijn 22% van hun jongeren op zoek naar een familie die hen wil opvangen (pleegzorg), we spreken van ongeveer 114000 kinderen (in 2021) (https://www.childwelfare.gov/topics/adoption/nam/spread-the-word/graphics/)
• Quote: “You are more than your traumas. You have the ability to create your own future, full of purpose and potential.” Tawanna Brown (https://blog.adoptuskids.org/finding-my-voice-changing-my-story/)

• Sinds 2014 zijn er elk jaar 50000 kinderen geadopteerd in Amerika (https://www.daysoftheyear.com/days/adoption-month/)
• Zelfs op de website van het Witte Huis wordt er aandacht besteed aan de Adoption Awarness Month. President Joseph R Biden Jr roept officieel November als Nationale Adoptiemaand uit.

Wat brengt deze Adoption Awareness Month teweeg in België?

In 2022 organiseerde Opgroeien heel wat vergaderingen om te bekijken hoe adoptiesensitiviteit verhoogd kan worden. Toen werd er gesproken over het activeren van de Adoption Awareness Month in België, het zou geen promotie van adoptie worden maar eerder een sensibilisering waarbij ook aandacht gevestigd zou worden op de schaduwzijde van adoptie. De adoptieorganisaties zoals Steunpunt Adoptie, Opgroeien, de adoptiediensten en de adoptiebelangengroepen zouden de handen in elkaar kunnen slaan. Tot nu toe blijft dit bij woorden geschreven in een verslag. Weinig daden werden gecoördineerd tot nu toe. Een druppel op een hete plaat?

Hoe ga ik ermee om en wat heeft mijn adoptieverhaal dit jaar gebracht?

Dit jaar ben ik met mijn ganse gezin in India geweest. Enkele krachtige onvergetelijke momenten hebben mijn identiteit verder gefinetuned en blijven me bij. Ik herinner me het moment aan de rootsboom (Banian Tree) in Auroville, met mijn kinderen. Dat verwarmde mijn hart enorm. Een speciaal gevoel van connectie maakte zich van mij meester. Ook het uitzicht aan de Indische Oceaan bij zonsopgang was magisch. Daar kunnen staan met mijn man én mijn kinderen was echt romantisch. Het gaf me een gevoel van erkenning, maar vooral van verbinding.

Ik herinner me eveneens mijn dochter in sari, een warme gloed verplaatste zich van mijn tenen naar mijn hart. Ik was en ben zo trots op haar!

Mijn zonen gaven me hun respect en hun twinkelende ogen deden me beseffen dat zij genoten van deze fantastische reis.

Ik ben blij dat ik dit avontuur met hen ben aangegaan. Zij, mijn man en ikzelf waren voldaan.

Bronnen:

https://www.opgroeien.be/sites/default/files/documenten/20221118-bv1-het-verhogen-van-adoptiesensitiviteit.pdf

https://www.childwelfare.gov/topics/adoption/nam/spread-the-word/graphics/

https://www.daysoftheyear.com/days/adoption-month/

https://blog.adoptuskids.org/finding-my-voice-changing-my-story/

Een week na mijn terugkomst uit India…

Het was een week vol werk, heen en weer gehol en slecht weer. Terug in evenwicht komen ging verbazend goed.

India was: fantastisch, geweldig, onthutsend, frivool, kleurrijk, vrolijk, warm, vuil, vriendelijk, gul, corrupt, …

Geen enkel land is perfect, ook mijn geboorteland niet. Maar het neemt niet weg dat ik toch verliefd ben op India, en liefde is nemen wat er geboden wordt, ook het minder goede. Aanvaard ik alles? Uiteraard niet, maar ik neem het beste met me mee.

Wat maakte deze reis zo speciaal?

Het was onze eerste reis als gezin. Omdat deze vakantie in het teken van de kinderen stond, hebben we op voorhand geen planning gemaakt. We hadden beslist dat zij mee het ritme zouden bepalen en dus mee de uitstappen mochten kiezen. Voor mij heel spannend want de mensen die me kennen weten heel goed dat ik ‘miss organisatie’ ben. Alles moet voor mij in de puntjes voorbereid worden anders werkt het niet, zo heb ik jaren alles onder controle kunnen houden.

Bij aankomst op de luchthaven van Zaventem kregen we te horen dat Aviapartner, de bagageafhandelaar, staakte. Onze reis begon al met een eerste obstakel. We slaagden erin om de kinderen gerust te stellen en checkten in. De heenreis verliep voor de rest goed, buiten het feit dat de administratie rond de bagage spaak liep. Het vliegtuig nemen was voor mijn twee jongste kinderen nieuw. Het feit dat ik tussen hen in zat, maakte dat ze zich toch wat veiliger voelden. Die nabijheid, die had ik al even niet meer kunnen ervaren op deze manier door mijn identiteitscrisis.

Toen we toekwamen in Chennai, werd ons geduld alweer op de proef gesteld bij migratie. De machine voor de vingerafdrukken werkte meer niet dan wel waardoor de rij niet bepaald korter werd. In de warme ruimte en met onze handbagage aan onze voeten, babbelden we met een reisleidster. Op die manier konden we de tijd doden. Na migratie moesten we opnieuw wachten om aangifte te doen van onze verloren bagage. De kinderen ploften zich op de stoelen en wij probeerden om de procedure sneller te laten verlopen, waarin we niet echt slaagden. Een uur later konden we pas buiten wandelen. Gelukkig stonden onze vrienden ons met veel geduld op te wachten. Bloemenkransen werden bovengehaald en om onze halzen gelegd. Een mooiere ontvangst konden we ons niet bedenken. De kinderen glunderden en voelden zich direct welkom en op hun gemak gesteld.

We vertrokken met de jeep naar het huis van onze goede vriendin Nandhini. Onderweg stopten we om te lunchen en de kinderen maken kennis met het eerste typische Indische gerecht ter plaatse: dosa. Ze vonden het lekker en aten voor het eerst met hun handen. Een onvergetelijke ervaring rijker vervolgden we onze weg. Bij aankomst aan de grote poort, stonden enkele dames ons op te wachten. Met een olielampje en kleurrijke poeders heetten ze ons welkom: we werden met dit rode en gele poeder gezegend. Wat een warm gebaar alweer!

We installeerden ons en gingen rusten, want we hadden tijdens de nacht in het vliegtuig amper geslapen.

Na enkele uurtjes begaven we ons naar het shopping centrum. Ik vergaapte me aan de pracht en praal van de winkels: Chennai is niet meer zo verschillend van mijn Vlaamse hometown Aarschot. We kochten spullen om de eerste dagen door te komen, omdat onze bagage in België was achtergebleven.

We praatten bij het avondmaal over de volgende dag. Die beloofde emotioneel een uitdaging te worden voor mij: een bezoek aan het graf van Father Suresh die zogezegd door covid overleed in 2021. Mijn maag kromp in elkaar, mijn darmen drukten samen, het verdriet was nog heel voelbaar. En de kinderen? Die wilden graag mee. Ze kregen de keuze en namen de opportuniteit aan. Ik was blij met hun keuze. Want deze grote meneer, die verdiende onze zegen, voor de inzet die hij had om onaanraakbaren onderwijs te bieden. Nu 20 jaar later, is er een generatie dalits opgeleid, zij werken vaak in betere omstandigheden en kunnen zo uit de armoede klimmen. Een mooi project dat me nauw aan het hart ligt, want diep vanbinnen voel ik: ik ben dalit* van origine.

*Dalit: Het Indische kastensysteem is officieel afgeschaft. Het is een sociale indeling van de bevolking waarbij de dalits tot de kastenlozen behoren, met andere woorden: ze hebben minder rechten of bijna geen ten opzichte van de bevolkingsgroepen die hoger dan hen ingedeeld worden. Ze worden dus niet opgenomen in de sociale bevolkingsstructuur.

Na mijn laatste reis, had ik tijd nodig om te bekomen. Tijd heelt, brengt raad en bepaalt het ritme. Hier volgt mijn tekst over wat er gebeurd is tijdens de laatste dagen voor mijn terugkomst naar België.

Mijn eerste week in India was een fantastische week. Vooral om daar met mijn zoon te zijn, bracht me een ander soort evenwicht dan ik voordien heb kunnen ervaren. Mijn moedergevoel werd uitvergroot, maar ook mijn kwetsbaarheid werd voor hem heel zichtbaar en tastbaar.

Op het einde van die eerste week, ontmoette ik een persoon die me doorverwees naar een politicus in Muzaffarpur en hij regelde een afspraak met hem. De volgende dag zijn we naar de ‘mukhajee’ gereden. Ik had me voorbereid op een random gesprek waarin ik hem zou uitleggen waarom ik mijn moeder zoek en wat de impact van adoptie is. Als we toekwamen, werden we ontvangen door een legertje van 5 mannen. Verbaasd maar ook een beetje onzeker stapte ik met mijn zoon en een vriend op hen toe. We kregen stoelen aangeboden. Al snel begon er een man rond te bellen. Hij beweerde me te herkennen op mijn pasfoto.  Een familie in het dorp zou door omstandigheden een zus verloren hebben in de periode dat ik verdwenen was. Voordat ik er erg in had, stonden er 5 extra mannen om ons heen. Ze kwamen toe, telkens met een interval van 10 à 15 minuten. Ik wist helemaal niet wat ik moest voelen, denken laat staan doen. Ook mijn zoon beleefde de situatie in totale verwarring. De familie nodigde me uit om met hen chhath puja te vieren, hét hindoe-ritueel van het jaar in Bihar. Omdat mijn emoties de bovenhand namen, stemde ik eerst toe, maar gaf wel aan dat een overnachting niet mogelijk zou zijn. Dit ritueel duurt normaal 3 dagen. Na de 5 mannen, kwam er ook nog een oud vrouwtje het gezelschap vergroten. Ze keek heel onwetend en ik ervaarde amper emotie bij haar, net als bij de rest van de familieleden trouwens. Nadien, toen het ijs wat gebroken was, beweerde ze dat ze voor mij zou gezorgd hebben toen ik een peuter was. Het drong allemaal niet zo goed door en ik liet me leiden door de positieve vibes die er toen in de lucht hingen: een Indische familie die me herkende én me ook nog wilde opnemen in hun midden! Dat was voor mij een ongelooflijke ervaring.

We werden meegenomen naar een mooi huis, en kregen eten voorgeschoteld alsook flessen water. We werden letterlijk op handen gedragen. Na de maaltijd was het tijd om even tot rust te komen. Een kamertje was voor ons vrijgemaakt en we begonnen de situatie te analyseren. Ik vroeg aan een vriend van de Indische familie om een stamboom te tekenen. De namen van de familieleden kwamen vlot tevoorschijn maar met de leeftijden werd er letterlijk gegoocheld. Mijn zoon vestigde mijn aandacht hierop en ik begon te twijfelen. Uit het verhaal van deze familie bleek dat mijn ouders al gestorven waren. Ik wilde en kon dit nog niet als waar aannemen. Uiteindelijk besloten we terug naar Patna te keren en de volgende dag terug te komen voor het ritueel.

Onderweg naar Patna kromp ik ineen, mijn zoon had de grootste moeite om me uit mijn verdriet te halen. Ik voelde me schuldig naar hem toe, maar ook compleet verloren. Wat moest ik denken van deze situatie? Ik belde een vriendin op in België die naar me luisterde zonder oordeel.  Het deed me veel deugd. Als we de brug over de Ganges over reden, zei ik tegen mijn zoon: “Lieve jongen, in deze zoektocht ben ik van niks zeker, maar waarvan ik wel zeker ben, is dat jij mijn zoon bent, en dat ik onmetelijk veel van je hou.” Deze woorden geven me zelfs de dag van vandaag nog kippenvel. Want die Ganges-rivier is mijn moeder overgestoken om mij af te geven in het kindertehuis van Patna. De symboliek, de pijn maar ook het mooie van liefde kan zo betekenisvol zijn. ’s Avonds besliste ik om de gebeurtenissen even op te bergen, en te genieten van het avondmaal en het gezelschap van mijn vrienden.

De volgende dag gingen we op bezoek bij de onze vriend die de tip naar de Mukhajee gaf. Tijdens het gesprek belde de ‘mukhajee’ me op. Ik gaf het gesprek door aan mijn vriend en hij begreep dat de familie ervan overtuigd was dat ik hun verloren zus was. Er zat niets anders op dan een DNA-test te laten afnemen. Ik stemde toe en mijn vriend begeleidde me in de volgende dagen: de juiste DNA-test vinden, de familie overhalen om naar het laboratorium te komen, het kostenplaatje, … Heel mijn tweede week ging hieraan op omdat in de Indische cultuur afspraken vaak verplaatst worden, en omdat ik alle informatie die binnenkwam, wilde dubbelchecken… De dag voor mijn vertrek naar huis, konden we de familie ontvangen in Patna. De rit naar het laboratorium was onaangenaam, er werd amper iets gezegd. Op de terugweg werd er wel gepraat en bij het afscheid kwamen er zelfs tranen bij te pas. De anders zo serieuze mannen-cultuur, gaf nu blijk van enige gevoeligheid. Ik liet mijn emoties de vrije loop, niet wetende of ik deze familie ooit nog zou terugzien…

15 november 2022. Ik word wakker met een verstopte neus, droge keel en hoofdpijn. Gaan werken zit er vandaag niet in. Ik voel me echt niet lekker in mijn vel, en dat overkomt me niet vaak. De microben in mijn lijf zullen daar uiteraard wel een reden voor zijn. Toch is er ook onrust. De eerste keer sinds ik thuis ben van 2 weken India. Onrust, waarvoor eigenlijk?

Rond 8u krijg ik een mailtje binnen, uit India! Plots ben ik klaarwakker en zijn al mijn zinnen gezet op het lezen van de inhoud. Mijn hart bonst al gek en ook mijn keelpijn voel ik even niet meer. Mijn hoofd staat op ontploffen. De cijfers dansen voor mijn ogen. En mijn ogen gaan diagonaal over het document: siblings, analysis, DNA … Plots rusten mijn ogen op de woorden ‘An Jacobs and N. are related to each other as siblings’. Whouah! Mijn lichaam gaat in overdrive, en mijn darmen krimpen samen. Ik huil van geluk: Joepie! Ik heb mijn familie gevonden! Ik sluit mijn ogen, en laat me zweven in mijn wereldje, het zonovergoten India, Muzaffarpur, de litchi-bomen, de Gandak-rivier, … Mijn tranen stromen over mijn wangen…

Even later maakt een anti-climax zich van mij meester wanneer ik me verman en me verplicht het hele document rustig en aandachtig door te lezen. Ik bekijk zorgvuldig de cijfers, die zeggen me momenteel niet veel. Daarna kom ik bij de conclusie en ik lees ontzet de volledige zin: ‘This case was evaluated to provide evidence that An Jacobs and N. are related to each other as siblings’. Totale verwarring overspoelt me. Ik lees verder en kom tot het inzicht dat de DNA-test negatief is. Mijn euforie maakt plaats voor complete ontreddering. Mijn man is ondertussen thuisgekomen en ik deel met hem de informatie. Hij bevestigt dat er geen relatie is met de persoon die de DNA test in India heeft afgelegd. Mijn verdriet is niet te beschrijven. Toch haalt mijn liefste me uit de put. Van hem weet ik dat hij er altijd is en zal zijn voor mij. Zijn rationele kijk is hier even heel welkom. Ik sluit mijn computer af en ga naar beneden. Samen ontbijten we en ik eet mijn kom warme havermout leeg. Mijn kop thee drink ik met kleine slokjes. Mijn blik staart in de verte, in het niets. Ik moet denken aan mijn omslagfoto op Facebook. Ik, als kleine uk, pas in België, die angstig voor zich uit kijkt, compleet ontredderd en niet begrijpend wat er komen zal. Ook nu weet ik even niet wat de volgende stap zal zijn. Ik beslis om vandaag niets te doen. En om alles even te laten zijn…

3/11/2022

Gisteren waren we op bezoek bij mijn Brahmaanse vriend en zijn vrouw. Ik wilde van hem afscheid nemen voordat we terug naar België zouden vliegen. Onderweg kreeg de wagen van mijn andere vriend panne. De motor viel stil. Gelukkig stonden we niet op een superdruk kruispunt maar toch. Het getoeter van de chauffeurs achter ons stopte maar niet. Phineas en ik duwden de auto letterlijk aan de kant. Het was een avontuur op zich. Het deed me denken aan de autorit naar Muzaffarpur, vorige zaterdag. Onderweg werden we toen tegengehouden door enkele mannen. De chauffeur moest aan de kant gaan staan. Onze chauffeur stapte uit en 10 minuten overleg snapte ik nog steeds niet wat er aan de hand was. Ik verliet de wagen met Phineas en we gingen bij het hoopje discussiërende mannen staan. Daar begrepen uiteindelijk waarover het ging. De firma waarvoor onze chauffeur werkt, had de laatste schijf van de lening (van de wagen) niet betaald. Ik vroeg hoe ze dat konden checken. Er blijkt dus een applicatie te bestaan op de smartphone van de controleurs. Zij scannen een speciale code op de nummerplaat van de wagen en zo krijgen ze toegang tot de databank van de leningen. Ik was stomverbaasd dat dit systeem, zo modern als het was, in een achtergestelde stad als Muzaffarpur gangbaar is. Enfin, ik had weer iets bijgeleerd.

Terug naar de autopanne van mijn vrienden. Nadat we de auto veilig aan de kant geduwd hadden ging mijn kameraad naar de winkel. Hij kwam terug met een fles water. Wat ging hij daarmee doen? Awel ja, in India is’t eenvoudig: de vloeistof voor de radiator was op, dus beetje water erbij, 10 minuten wachten en huppakee, we konden weer vooruit. Phineas vond het een fantastisch avontuur. Dit zal hij niet snel vergeten.

Bij onze Brahmaanse vrienden worden we hartelijk ontvangen en krijgen we een typisch hindoe-gerecht voorgeschoteld waarvan ik de naam alweer vergeten ben. Het had een frisse, maar tegelijkertijd ook zoete, zoute en pikante smaak. Kortom een explosie van smaken maakte zich meester van mijn mond. Ik vond het heerlijk, voor Phineas was het helaas te pikant. Als toetje kregen we de alom gekende jalebi’s, een delicatesse en feest voor mijn smaakpapillen. Ik geniet écht.

Een belangrijk telefoontje onderbreekt ons gezellig eetmoment. De plannen voor de volgende dag vallen in het water. De moed zakt in mijn schoenen en zelfs nog lager. Mijn vriend kalmeert me door te zeggen dat er de dag nadien een nieuwe kans komt. Ik houd me aan die strohalm vast. We praten na, en het gesprek krijgt een andere wending. Ook halen we een gezelschapsspel uit: ludos and ladders. Het kon niet gepaster. Een geluksspel waarin je via een slang terug naar start wordt gestuurd, zo voel ik het ook in mijn zoektocht vandaag. De metafoor spreekt me aan. Na het spel krijg ik weer wat moed. We besluiten bij deze familie te blijven overnachten, want ons in het donker verplaatsen, zonder extra begeleiding, dat zien onze vrienden niet zitten. De veiligheid blijft blijkbaar een issue. Toch heb ik het gevoel dat we al meer ondernomen hebben dan mijn laatste reis. Tijdens het huidige verblijf hebben we ’s avonds bijvoorbeeld al over de markt gewandeld, terwijl dat met een blanke in het gezelschap lastiger zou zijn.

De nacht bij ons Brahmaanse familie is heel rustgevend, voor een keer geen muziekgeschal die onze kamer binnendringt. Ik slaap als een roos tot 9.30u, ik voel me een beetje verlegen. We nemen een laat ontbijt, schaken, babbelen samen over de hindoe-cultuur en plannen de volgende dag. De lunch laat op zich wachten en we eten pas om 14.30u. Daarna nemen we de taxi terug naar mijn vriendin. Ik stel haar gerust dat alles onder controle is. We wandelen ’s avonds samen over de markt met Phineas in ons kielzog.

We nemen onze tijd, proberen de frustraties los te laten en proberen te focussen op de slogan van mijn vriend: Don’t worry, be happy! We zetten alles in het werk voor je zoektocht, het is soms niet gemakkelijk, maar we hopen dat alles goedkomt…

Ik stap uit, op de voet gevolgd door mijn chauffeur. Ik begroet het gezelschap ‘Namaste, happy chhath puja’. We krijgen elk een stoel aangewezen en installeren ons in een halve cirkel onder de litchi boom. Een meneer met een gigantische snor opent het gesprek. Hij is de guru van het dorp en begint de meeting met een gebed voor de zon. Ik ga mee op in de sfeer en voel de warmte. Eerst gloeien mijn tenen, en naarmate het gebed vordert, verspreidt de warmte zich over mijn hele lichaam. Ik voel het plots branden aan mijn linker bovenbeen, daar waar ik als kind in India een pok heb gekregen door één of andere vaccinatie. Ook aan mijn rechter onderarm wordt de warmte ondraaglijk, de plek waar ik vorig jaar een brandplek heb opgelopen toen ik mijn brood niet op de correcte manier uit de oven had gehaald. Wat gebeurt er hier? Een tweede man begint mantra’s op te dreunen en de derde slaat op een gong. Het lijkt alsof ik in trance ga, algauw krijg ik niets meer gezegd. Ik begin te zweven.

Mijn moeder en ik zijn onderweg. Ik zie een paardenkop op en neer bewegen en hoor het dof geluid van de hoeven die op het zand neerkomen. Ik lig in de armen van mijn moeder en kan net piepen over haar arm. Ik vang een glimp op van water en in de verte zie ik de schoorsteenpijp in het landschap, zo eentje van een baksteenfabriek. Ik wieg mee met het ritme van de kar. Mijn moeder fluistert in mijn oor dat ze van me houdt. Ik kruip dicht tegen haar aan. En voordat ik het weet vallen mijn ogen dicht.  In mijn droom zie ik mijn vader, al dansend in de laadbak van een vrachtwagen, hevig roepend op het ritme van de chhath puja muziek. Plots kantelt het voertuig. De muziek stopt abrupt en mijn ogen zoeken angstig naar mijn vader. Er komt geen beweging. Het beeld vervaagt en ik word wakker. Ik huil en mijn moeder sust me. Haar stem heeft een kalmerende werking op mijn ganse systeem. Mijn blik gaat naar het meisje naast haar. Ze lijkt op me.

Anty, Anty! Waarom huil je zo? Ik probeer haar zo dicht mogelijk tegen me aan te drukken en fluister haar toe dat ik van haar houd en dat ze veilig is bij mij. Gelukkig stopt ze snel en valt ze in slaap. Laksmi, zit naast me en speelt met een houten stokje. Ik houd haar nauwlettend in het oog. Een blanke man komt plots voorbij, op een fiets. Hij wiebelt en passeert rakelings langs het paard. Ik schrik en ben opgelucht als ik zie dat hij verder fietst. Een blanke man? Wat doet die hier? Enkele kilometers verderop stoppen we, ik verlaat de kar en ga met de kindjes even de bosjes in. Als ik terugkom, staat de blanke man naar me te kijken. Ik voel me ongemakkelijk. In het gebrekkig Hindi spreekt hij me aan: “Ben je alleen op stap, met 2 kinderen?”. Ik draai me om, en zonder hem een blik te gunnen stap ik kordaat terug naar de kar. Ik voel dat er iemand aan mijn arm trekt. Hij vervolgt: “Ik kan je helpen, ik kan je beschermen.” Ik barst in tranen uit. Het is me allemaal te veel. Ik leg hem uit dat ik op de vlucht ben. Ik wil mijn kindjes redden.

Die mooie dame, met een groene saree en geel geborduurd trekt mijn aandacht. Ze zit op een kar, getrokken door een paard. Terwijl ik haar aankijk, kom ik even te dicht tegen het paard. Ik trek met een ruk aan mijn stuur en kan het dier maar net ontwijken. Ik fiets verder, en 2 km verder besluit ik te stoppen om iets te drinken. Ik installeer me aan een theestalletje en geniet van deze heerlijke drank. Ik zie het paard met de kar aankomen en de reizigers stappen behoedzaam uit. De dame met de groene saree draagt een baby in de ene arm en een meisje aan de hand van de andere arm. Ze verdwijnt uit het zicht. Ik drink mijn thee op en ga nieuwsgierig kijken. Waar is ze naartoe? Plots verschijnt ze weer. Wat is ze mooi… Zou ik haar aanspreken? Ik waag het erop…

Om persoonlijke redenen schreef ik deze keer een verhaal, gebaseerd op waar gebeurde feiten en fictie.

Anty opent één oog, en dan het andere. Muziek dringt haar oren binnen. Ze wrijft in haar beide ogen en schudt met haar hoofd. Ze rekt zich uit. Eigenlijk heeft ze niet veel zin om op te staan tot het haar doordringt dat ze een afspraak heeft. Ze hijst zich uit bed, verfrist zich, en kleedt zich aan.

Beneden geniet Anty van een lekker ontbijt: idli met een groentensaus. Er is geen vlees momenteel door het festival dat dit voedingsmiddel bant voor enkele dagen. Ze nipt van een chai masala, de typische Indische thee. Anty poetst nadien grondig haar tanden, en met een frisse muntsmaak in haar mond begeeft ze zich naar haar gehuurde auto. Anty installeert zich comfortabel in de auto, tegelijkertijd heeft ze zin om weg te duiken en zich één te maken met de mini-beestjes die zich aan haar voeten in stoet van het ene tapijt naar het andere bewegen. Plots rinkelt haar telefoon. De persoon aan de andere kant van de lijn spoort haar aan om vaart te maken, want de meeting wordt geen tweede keer georganiseerd. Een vieze smaak maakt zich meester van haar mond, van de muntsmaak is niet meer te vinden. Ze slikt en hoopt op die manier een meer neutrale smaak te verkrijgen. Het lukt haar amper. Ze focust dan maar op iets anders: de omgeving. Ze tuurt uit het raam en ziet het landschap aan haar voorbijflitsen. De groene alluviale vlakte van de heilige rivier doet haar wegdromen. Wegdromen naar haar verleden.

Heerlijk vertoevend in de zachte armen van mijn moeder wordt mijn gezicht door haar geliefkoosd. Ik voel me geborgen dicht bij haar borst. Hevig spartelend probeer ik mijn mond naar haar borst te bewegen, als ik haar tepel vind, zuig ik met grote halen haar moedermelk binnen. Ik voel me voldaan, en val in slaap in haar schoot. Vredig slaap ik en merk ik niet dat ze me op een rieten matje op de grond legt.

Wat moet ik in hemelsnaam beginnen? De kloppende hoofdpijn maakt me gek. Ik ga naar het toilet en vervang de doeken die het bloeden moeten opvangen. De pijn in mijn onderstreek is niet te harden. De gevolgen van de bevalling zijn nog te voelen. Mijn dochtertje is gisteren ter wereld gekomen. Waarom een dochter? Tijdens heel mijn zwangerschap heb ik stress ervaren omdat ik zo hard om een zoon gebeden heb. Toch ben ik met mijn prinsesje verbonden, ze is zo mooi, zo volmaakt. Ze is mijn wondertje, mijn alles. Hoewel de vader niet blij was met deze zwangerschap, heb ik me hevig verzet om haar te kunnen houden. Ik leef ondergedoken bij een vriendin, enkele dorpen verderop. Zij beschermt mij en mijn lieve Anty. Ik ga terug naar de hut en nestel me naast Anty op het matje. Veel tijd om te rusten is er niet. Ik bind haar met het uiterste stuk van mijn sari vast op mijn rug en ga gebukt onder de pijn naar de waterput. Het zweet loopt over mijn gezicht, van de inspanning wankel ik maar kan ik me nog net rechthouden.

Verschillende dagen gaan voorbij, en ik probeer me te focussen op de zorgen voor mijn Anty. Ze groeit traag maar haar donkere ogen stralen. Op een dag merk ik dat ze probeert te lachen. Ik kraai met haar van plezier. Mijn verbinding met haar is hecht, en wordt hechter met de dag. Wat als ik met haar zou vluchten?

Met een ruk wordt Anty naar het heden gekatapulteerd. Ze wordt in haar stoel gesmakt na een bruuske rembeweging van de chauffeur. Haar hart maakt een salto en bonst nog na van de schrik. Angstig kijkt ze door de voorruit en ziet dat een motorrijder op de grond ligt. Er wordt veel geroepen en getierd in een taal die ze niet kent. De omstaanders tillen de motorrijder recht, en na wat schoudergeklop stapt hij weer op zijn tweewieler en vertrekt. De chauffeur rijdt verder tot er een groot wit gebouw opdoemt, omgeven door palm- en litchibomen. Enkele mannen naast een grote zwarte jeep staan ons op te wachten.

Wordt vervolgd.

Dag 5: woensdag 26 oktober 2022

Vanmorgen zijn we bij zonsopgang opgestaan. De voorbije dagen hebben we veel gedaan maar weinig bewogen. Taxi Sunil stond altijd klaar. Om 4u zitten we beneden te wachten op onze goede vriend en kameraad van Phineas, Falak. We vertrekken een uur later dan voorzien, het wordt een gewoonte. Toch hebben we er op dit vroege uur meer last van dan anders.

We wandelen door de wijk langs de krakkemikkige hutjes. Ook moeten we goed kijken waar we onze voeten zetten, we bewegen tussen het vuilnis, de honden en de koeien. Toch valt de stank nog mee. Ofwel zijn onze neuzen niet zo gevoelig in dit land. Bij mij zal dat zeker meespelen. De tempels worden stilaan geopend en muziek schalt door de luidsprekers. In deze ambiance wandelen we naar het eco-park. Onderweg houden we ons zoveel mogelijk aan de kant van de straat, want voetpaden, tja, die zijn er maar zelden, en als ze er al zijn, dan zijn er hutjes, stalletjes of auto’s die de volledige ruimte innemen. Wat me deze keer opvalt is, dat mijn angst van voordien, serieus gezakt is. Ik kan me beter tussen het verkeer laveren (enkel bij het oversteken weliswaar). In het eco-park kunnen we even tot rust komen. We spelen een partijtje badminton totdat de bewakers ons van het grasveld jagen omdat we zonder schoenen moeten spelen. Daar voel ik niets voor, en Phineas al evenmin.

We wandelen terug en bereiken de 5km, een afstand die ik in India zelden te voet heb afgelegd. We zijn fier op deze prestatie te meer omdat het qua sportinfrastructuur in Patna triestig gesteld is. Wie wil bewegen moet op een fiets springen, en laat dat nu de manier zijn waarop je in deze overvolle stad een ongeluk snel in de wacht kan slepen. De meeste mensen die willen bewegen doen dat dus ’s morgens bij zonsopgang. Een ervaring op zich om tussen de wandelende Indiërs de ontluikende zonnestralen te absorberen en te profiteren van draaglijke temperaturen. Als we terug zijn, ontbijten we en ploffen we in ons bed. We slapen bij tot de middag. In de namiddag vertrekken we met een volle maag naar het shoppingcenter waar ik tijdens de vorige reis zo ziek was als een hond en de toiletpot amper heb verlaten. Nu kan ik wel genieten van het kuieren tussen de winkels en de mooie sfeerverlichting in het teken van diwali. Phineas en Falak duiken het lunapark in, en we zien hen gedurende een uur niet meer terug. Ondertussen ga ik met Sunil thee drinken. We knopen een constructief gesprek aan over mijn zoektocht. Ik ben blij want ik heb het gevoel dat ik hem kan bereiken deze keer. We spreken af dat we via zijn vrienden gaan proberen om de media te bereiken. Ook mijn Brahmaanse kennis steunt me en op het einde van de dag beloven beide vrienden dat ik de volgende dag met een journalist zou kunnen praten.

Dag 6: Donderdag 27 oktober 2022

Vanmorgen ga ik met Sunil op stap. De jongens gaan naar de zoo. Ik maak kennis met verschillende vrienden van Sunil. Stuk voor stuk lieve mensen maar twijfelachtig of hun hulp moet gepusht worden of niet. Na de 2 bezoeken keren we terug naar onze verblijfplaats. Er komt een journalist langs, maar die is zo snel weer verdwenen als hij verschenen is. Ik heb hem amper iets kunnen zeggen. Hij gaat aan zijn baas vragen of mijn zoektocht de moeite waard is om te publiceren. Het is immers geen komkommertijd want de festivals volgen elkaar op. Vandaag is het de dag van de pen, geen enkele journalist werkt vandaag want hij mag geen pen vastnemen. Anders gezegd: ze hebben een dag vakantie. Tot die vaststelling kom ik na het blitzbezoek van de journalist vanmorgen.

Op de middag gaan we langs een administratieve dienst: de SDO, de Subdivisional Officer. Deze man ontvangt ons hartelijk en hij is direct mee met mijn verhaal. Hij vindt dat de bloedband niet onderschat mag worden, en gelijk heeft hij! Sinds ik voet aan de grond gezet heb in India, heb ik geen last van zware benen, en al evenmin van pijn in de onderrug. Ik weet niet welke dokter hier een serieuze verklaring kan geven. Toch is hij heel duidelijk: hij zal proberen om de lijst met 5 Anila’s te checken, maar het wordt een moeilijke klus vermits er geen vingerprints beschikbaar van deze mensen. Bovendien was het in India in de jaren 80 niet de gewoonte om zich in te schrijven in een register. Kortom, het wordt zoeken naar een speld in een hooiberg. Ik laat me niet van de wijs brengen, en geef hem mijn flyers.

Ik push en zeg hem dat als we niks proberen, er zeker niets bereikt zal worden. Hij geeft ons nog een tip mee: ga informeren bij de Social Welfare Office en contacteer de Assistant Direction Child Protection Unit. Een mondvol om te zeggen dat er misschien toch nog oude lijsten bijgehouden werden, ook al is de kans klein. Met Sunil neem ik afscheid van deze deze vriendelijke meneer. Het wordt me even teveel en bij het verlaten van het gebouw laat ik mijn tranen de vrije loop. Waarom moet dit allemaal zo moeilijk zijn? Waarom kon India zijn administratie niet beter beheren? Waarom moet ik hier zoveel energie in steken. Ik heb de indruk dat ik amper vooruitgang heb geboekt. Ik verman me en we zetten vaart (op z’n Indisch) naar het volgende adres: het Patna Collectorate. De persoon in kwestie is afwezig. Vastberaden zeg ik tegen Sunil dat we de volgende dag terug zullen gaan. Om de dag af te sluiten gaan we nog langs een derde vriend. Daar proberen we te achterhalen of er een mogelijkheid is om op de staatstelevisie te geraken. Wil je hierover meer weten? Lees dan zeer mijn volgende blog!

PS: De namen in deze blog zijn fictief.

Dinsdag 25 oktober 2022 – dag 4

Het was heel bijzonder om Diwali in India te kunnen vieren. Nooit had ik gedacht dat de verbinding met mijn land van herkomst zo hecht zou kunnen zijn. De olielampjes brengen sfeer in de huizen. We kregen de kans om Diwali te vieren met een Brahmaanse familie, zij behoren tot de hoogste kaste in de Indische gemeenschap. Ik geniet nog na van de puja (ritueel) die ik heb mogen aanschouwen. Ook vandaag is Diwali nog deels aanwezig, op de achtergrond blijven de vuurwerkpijlen knallen, waarschijnlijk voor de hele week en vooral ’s avonds. Phineas vraagt zich terecht af hoe het zit met de veiligheidsregels en komt tot de ontdekking dat die er niet zijn. We bijven dus op een veilige afstand maar genieten wel van het uitzicht op het balkon. Indische muziek en gezang maken de speciale sfeer compleet.

Vanmorgen zouden we om 8u vertrekken naar Patna City. Ons vertrek liep zoals gewoonlijk vertraging op, en dat kwam niet door ons. Gelukkig waren we toch nog in de voorziene tijdspanne op onze bestemming. We werden ontvangen door de hoofdzuster van het kindertehuis. We startten gezamenlijk de rondleiding. Het weerzien met Manju, een blinde dame die ik hier in 2003 al ontmoette, was emotioneel. Ze zong haar mooie welkomstlied, ik krijg telkens kippenvel en dat is nu niet anders. Ze is zo blij om me te horen en ik geef haar een dikke knuffel. Ik laat haar kennismaken met Phineas en om haar een idee te geven van zijn grootte laat ik haar voelen tot waar zijn weelderige haardos rijkt. Ze glimlacht breed, het is een vertederend moment. Manju’s blinde vriendin Kiran is even enthousiast. Soms heb je geen woorden nodig, de gevoelens spreken voor zich. We begroeten alle dames van de groep. Stuk voor stuk hebben ze een fysiek probleem. Hard om te zien, maar wel hartverwarmend om te voelen hoe deze patiënten ons benaderen met een onmetelijke dosis menselijkheid. Ondertussen verdwijnt de hoofdzuster zonder dat ik er erg in heb.

We begeven ons naar het andere deel van het gebouw, en Phineas maakt kennis met de kinderen. Deze gehandicapte kindjes krijgen de nodige zorgen, zoals fysiotherapie en worden gemotiveerd om bepaalde bewegingen te onderhouden. Een hyperkinetisch meisje mag niet wijken van de zijde van een zuster omdat ze anders wegloopt. We nemen de trap naar de eerste verdieping. Als ik de gang bereik, vang ik een glimp op van Lucky. Ze herkent me eerst niet, maar als ze dichterbij komt gaat alles plots vliegensvlug. Voordat ik het besef vallen we elkaar huilend in de armen. Ook hier zijn geen woorden nodig. Zes maanden geleden deelden we dezelfde diepe emoties, en vandaag kan ik alleen maar bevestigen dat de tijd de zaken niet verzacht. Mijn kindsdeel laat zich deze aandacht welgevallen en ook Lucky geniet van ons weerzien. Phineas bekijkt het tafereel vanop een afstand en vindt het eveneens een bijzonder moment. In de eetruimte groeten we ook alle andere volwassen patiënten, stuk voor stuk dames met een mentaal probleem. Ik stel Phineas voor. Ik stel hem voor aan Lucky. Ze omhelst hem en hij voelt zich geborgen en veilig. Vervolgens nestelt Lucky zich naast mij en met onze handen verstrengeld genieten we van zang en dans, gebracht door de vriendinnen van Lucky. Ik vraag haar discreet of ze iets van mijn moeder herinnert maar het antwoord is negatief. Ik probeer mijn verdriet weg te drukken en focus me op de aanwezigheid van Lucky, zij die mij als kind heeft gevoed in het kindertehuis en toen met me heeft gespeeld. Het blijft een connectie die ik voor de rest van mijn leven in mijn hart zal dragen ook al kan ze dat lege stukje in mijn hart niet opvullen.

Tijdens het middagmaal bedien ik mee de patiënten en ik zie hoe Lucky zich ontfermt over de patiënten die niet zelfstandig kunnen eten. Het zorgende in haar is er nog steeds. Dat wat ze als 13-jarige deed voor mij doet ze nu voor haar volwassen mede-groepsgenoten. Die vaststelling stemt me deels gerust. Ook al heb je mentale problemen, gevoelsmatig blijf je geconnecteerd met de mensen die van tel zijn. Ik houd dat vast en trek dit onbewust door naar mijn Indische familie: ook mijn moeder hier zal met mij geconnecteerd zijn, of ik haar zal vinden of niet.

Na het middagmaal vertrekken we, want Harry, mijn vriend en chauffeur wil naar de volgende stopplaats. In 7 haasten nemen we afscheid van de hoofdzuster, ik heb zelfs de tijd niet meer om mijn vragen te stellen. Ik neem me voor haar nog terug te bellen.

We bezoeken de Gurudwara Sikh-tempel. Op de terugweg laat Phineas vallen dat India toch niet alleen maar positief is. Bij de nabespreking geeft hij aan dat hij hier niet zou kunnen wonen. Ik zeg heel eerlijk dat ik geen moeite mee zou hebben om me in India te settlen, maar dat ik dat uiteraard niet zal doen omdat mijn gezin mijn prioriteit is en ik mijn job en vrienden in België heb. Ik stel hem gerust dat ik uiteraard zijn gevoel ook begrijp, omdat hij hier niet geboren is.

Ik doe nog een paar telefoontjes om mijn zoektocht toch nog onder de aandacht te houden. Het ritme is anders dan de vorige reis, en dat is omdat ik voel dat ik mijn zoon ook alle aandacht wil schenken die hij verdient.

Wordt vervolgd…

Het is maandag 24 oktober, één van de belangrijkste dagen van het jaar voor de Hindoe-gemeenschap hier in India. We worden ondergedompeld in een sfeer van lichtjes, en veel Indische muziek. Het belooft een magische dag te worden.

Om de zaken een beetje in volgorde te vertellen, begin ik hier met een samenvatting van onze eerste dagen van de reis.

Dag 1: zaterdag 22 oktober 2022
De eerste vlucht verloopt vlot. We wachten nadien in Londen Heathrow op onze connectie naar India. Tegenover mijn laatste reis in april verloopt alles naar wens en we bereiken op tijd de luchthaven in New Delhi. In de hoofdstad zijn we verplicht om de nacht in de luchthaven door te brengen. Het was de moeite niet om een hotel te boeken om maar enkele uren in een zacht bed te slapen. We komen tot de vaststelling dat zelfs in een haast lege terminal alle bedden bezet zijn. We lummelen ons de nacht door door doelloos op onze smartphones te tokkelen. Tijdens de nacht wordt het nummer van de gate tweemaal aangepast. We sjokken dus telkens met onze handbagage naar de aangegeven plek.

Dag 2: zondag 23 oktober 2022
Na een lange nacht zijn we opgelucht dat we ons in het vliegtuig kunnen ploffen. We slapen tijdens de reis. Als het eten wordt geserveerd, moet de stewardess ons wekken.

Als het vliegtuig de daling inzet, stromen mijn tranen automatisch over mijn wangen. De hand van Phineas streelt mijn arm, en ik voel dat hij, weliswaar onbewust, mijn innerlijk kind tot bedaren brengt. Het mag er zijn, ook van hem. Een grote opluchting voor mij…

Als we voet aan de grond zetten, voel ik me thuis. Mijn hart maakt een vreugdesprongetje als ik merk met welke flexibiliteit mijn zoon zich hier aanpast. De gevreesde cultuurshock valt veel beter mee dan gedacht. Hij vat zijn eerste contact met India als volgt samen: rustgevend en fascinerend. Het woord ‘rustgevend’ verbaast me en hij licht me toe dat het thuis voelen in India hem tot rust brengt. Hij vult aan dat de armoede hem raakt maar hij de bijhorende gevoelens loslaat. Waarom doet hij dat? Omdat hij het inzicht heeft dat hij als persoon geen directe oplossing voor dit probleem kan aanbieden. Op deze manier blijft de situatie draaglijk voor hem. De kerst op de taart voor mij als mama volgt wanneer hij aangeeft dat hij een kurta wil dragen. Ik regel direct een bezoek naar het hipste shoppingcenter van de stad, amper sinds een week geopend. Mijn zoon kiest 2 prachtige tenues uit, hij straalt als een Indische prins. Mijn droom om samen met hem deze stappen te ondernemen wordt werkelijkheid. Voor mij is het belangrijk dat hij zelf kiest wat hij belangrijk vindt. De beslissingen die hij neemt om zich hieraan te passen, stralen een bepaalde kracht uit. Ik ben trots om mama te mogen zijn van deze lieve gast.

We praten ’s avonds nog na over de dag, de indrukken, de gevoelens. Wat is er leuk? Wat was er moeilijk? Wat is er boeiend? Vragen die elke dag zullen terugkomen. Het verrijkt ons beiden. Ik ben benieuwd wat de rest van het verblijf ons nog zal brengen.

Dag 3: maandag 24 oktober 2022
Vandaag nemen we alleszins samen de tijd om diwali* te vieren op de échte Indische manier. Phi-You en Shee-Me, Phineas en Sheela, zoon en mama. Onze ervaringen hebben nu al een verbindend effect. Benieuwd wat de rest van de week zal geven… We worden vanaf ’s morgens de dag ingeknald met vuurpijlen, bommetjes en Indische muziek. De ganse dag baden we in deze sfeer.

*Diwali: het feest van het licht, een Hindoe-festival dat de terugkeer van de God Rama viert, die na 14 jaar ballingschap in het bos, terug naar huis keert. De huizen worden verlicht met olielampjes. De sfeer is magisch.

Sheela (met haar 16-jarige zoon Phineas)